Uzun bir süredir düzenlenmeyen matrah dilimleri alt sınıfla üst sınıf otomobilin vergisini de aynı dilime taşırken, cari açığı da patlattı. OSD Başkanı Erdoldu, 10 yıl sonra eksiye düştüklerini paylaşarak “Bu yılın ilk 9 ayında eksi 319 milyon dolar açık verdik. Tek yolu ÖTV düzenlemesi” dedi.
Türkiye’de otomotiv sektörü vergi kıskacında kaldı. Düzenlenmeyen matrah dilimleri nedeniyle en ucuzla orta sınıf otomobilin bile vergisi aynı oranı taşırken bu sorun fiyatlara da yansıdı. Düşen alım gücünün yanında otomobile ulaşmakta zorlanan tüketiciler, yeni bir yol ararken sanayide de alarm zilleri çalmaya başladı. İhracatta ilk kez eksiye düşen sektör karşısında Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, 10 yıl sonra ilk kez böyle bir durum yaşadıklarını paylaştı. OSD verilerine göre, 2023 yılının ilk 9 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 12 artarak 1 milyon 74 bin 155 adet olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk 9 aylık dönemine göre yüzde 21 artış sağlayan otomobil üretimi ise 687 bin 817 adede ulaştı.
ALIM GÜCÜ OLMAYAN KİTLEYE ARAÇ SATIYORUZ
Rekabete değinen Eroldu “Türkiye’de de kitle bugün Türk otomotiv sanayinin ve pazarının yüzde 85’i B ve C modellerden oluşuyor. Baktığımız zaman yerli üreticiler de bu B ve C’nin genelde alt taraflarında yer alıyorlar. Yani aslında satın alma gücü en zayıf olan müşteriye biz araç satıyoruz. Tabi satın alma gücü zayıf olan müşteriyi 80 ÖTV üzerine bir de KDV ödediği zaman yüzde 100’e varan bir vergi ile karşılaşıyor. 5 milyonluk araba alanla 600 bin liralık araba alan aynı vergiyi ödüyor. Bu da rekabette dengeyi bozuyor. Rekabet olarak hiçbir sorunumuz olmamasına rağmen vergide takılıyoruz. Yerlilik payında en hızlı artış ÖTV değişimiyle olur” ifadelerini kullandı. İç satışlarda vergilerden kaynaklı yerli üreticilerin payının azalmasının dış ticaret dengesini bozduğuna işaret eden Cengiz Eroldu sözlerine şöyle devam etti: “Uzun yıllar sonra ilk 8 aylık rakamlara baktığımız zaman dış ticaret dengesini bizim otomotiv endüstrisi açısından kırmızıya döndüğünü görüyoruz. Bu tabii hiçbirimizin arzu etmediği bir durum. Burada 10 milyar dolarlar seviyesinde artı veren sektör maalesef ilk 8 aylık rakamlara göre eksi 318 milyon dolar seviyesinde. Bu eylül ayında daha da büyüyecek maalesef. En son neredeyse 10 yıl önce eksi 193 milyon dolar açık vermiştik.”
YERLİ ÜRETİM KAYBEDİYOR
İlk 9 ayda üretimin 1 milyonu geçtiğine işaret eden Eroldu, “Çok uzun yıllardan beri görmediğimiz bir rakama geldik. Yüzde 7 kapasite kullanımımız artarken aynı seviyede ilk 9 ayda ihracatımızda adet olarak yüzde 7 arttı. Toplam kapasite kullanımımız yüzde 72’ye ulaştı. Kamyon ve traktörde yerlilik oranımız yüzde 100. Dolayısıyla tutar olarak da 26.2 milyar dolarlık bir ihracat seviyesine ulaşmış olduk. Bu yılı 34-35 milyar civarında ihracatla kapatmayı hedefliyoruz. Öte yandan toplam araçlarda geçen sene yüzde 45 olan yerli üreticilerin payı bu sene maalesef yüzde 37’lere gerilemiş durumda. Otomobil pazarında yüzde 39’dan yüzde 31’e giden bir yerli payı payımız var ” açıklamasını yaptı.
