Otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yıl rekora imza atarken, 2024 için aynı adetleri hayal bile edemiyordu. Birçok sektör temsilcisi 2024’e kesin daralma gözüyle bakıyordu. Sadece birkaç marka 1 milyonluk adetlere ulaşılacağını temkinli bir şekilde tahmin ettiklerini dile getiriyordu. Toplam pazarda 700 bin adetlerin bile hayalini kuran sektör, beklenmedik bir 2024 ile karşılaştı. İlginç bir yıl olarak değerlendirilen pazar daha yıl bitmeden 1 milyonu aştı.
ALİ YILDIRIM-İSTANBUL
Otomotiv sektörü iç pazarda geçen yılı yeni bir rekorla kapatmasının ardından 2024’e ‘umutsuz’ girdi. Pandemi sonrasında yaşanan yokluk dönemi ve bekleyen taleple 2023’te yüzleri güldürdüğü düşünülürken, daralmanın bu yıl beklenen son olduğu tahmin ediliyordu. Türkiye’de yaşanan ekonomik sorunlar, faizler ve bankaların kredi temininde iştahsız olması bu dinamik gidişatı etkileyeceği düşünülüyordu. Bazı marka temsilcileri ise geçen yılla aynı bir pazarın olacağını kaydederken birçok sektör temsilcisi de bunun iyimser bir tahmin olduğunu ifade ediyordu. Otomobil ve hafif ticari araçta bu yıl için satış adetleri 700 bin seviyesinde olacağı öngörüyordu. 800-850 bin adetlerin de oldukça iyi frekanslar olduğu yönünde de birçok yorum yapılmıştı. Fakat gelinen noktada bekleyen talebin 2024’te de sürdüğü, aynı zamanda ÖTV muaf satışları, zam gelecek beklentisi derken pazar yeniden 1 milyon adet seviyelerine ulaştı.
EN AZ YÜZDE 30 DARALMA BEKLENTİSİ VARDI
En az yüzde 30’luk bir daralma beklentisi karşısında iç pazar belki de yeni rekor yılını ikinci yarıdan sonra oldukça belli etti. Son çeyrekte geçen yıla paralel bir şekilde ilerlemeye başlayan satışlar Kasım 2024 ile birlikte 1 milyon adedi devirdi. Tahminler yeniden revize edildi fakat artan kredi maliyetleri karşısında bu kadar nakit satışın nasıl yapıldığına da kimse açıkçası anlam veremedi. Ocak-Kasım 2024 döneminde iç pazarda toplam 1 milyon 68 bin 260 adet otomobil ve hafif ticari araç satışı yapıldı. Bunun 845 bin 530 adedi otomobil oldu. 222 bin 730 adedi de hafif ticari araç olarak kayıtlara geçti. Pazar geçen yıla göre paralel bir seyir izledi. İlk 3 ayda ÖTV muaf satışlarının etkisi yüksek oldu. Kalan 6 aylık dönemde de bekleyen talep olduğu düşünülürken, son çeyrekte kampanyalar satışların dozunu arttırdı.
YENİ REKOR İÇİN 165 BİN ADET GEREKİYOR
ÖTV muaf satışların etkisiyle ilk çeyrekte geçen yıla neredeyse 60 bin adede yakın fark atıldı. Yılın kalan dönemlerinde de geçen yılın altında ama yakın bir paralel bir seyir izlendi. Son çeyrekte vites yeniden arttı. Bakıldığında ilk 11 aylık dönemde toplam satışlar 1 milyon 68 bin 260 adet oldu. Geçen yıla oranla hâlâ satışlar 5 bin adet geride. Yılın son ayında geçen seneyi yakalamak için en az 164 bin 375 adet daha otomobil ve hafif ticari araç satılması gerekiyor. Eğer bu adet yakalanırsa Aralık 2024 son 10 yılın en yüksek satış hacmine de ulaşmış olacak. Sadece en yüksek Aralık yılı sırasıyla 2023, 2015 ve 2010 yıllarında gerçekleşmişti.
İKİNCİ ELDE 7 MİLYON ARAÇ SATILACAK
Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, gerek sıfır kilometre araç pazarında gerekse ikinci el otomobil pazarında 2024 yılı sonunda güçlü bir kapanış beklediklerini söyledi. Yalçın, “Aralık ayında bu rakamın 160 bin – 180 bin adetlik bir satışla 1 milyon 200 bin adet üstü seviyelerine yükselmesi bekleniyor. Bu durumda, sıfır araç pazarının geçen yılki rekoru bile geride bırakması oldukça olası görünüyor. Ertelenmiş talep, yeni model lansmanları, filo alımlarındaki kısmi artış ve yıl sonu satış kampanyalarının etkisiyle bu başarıya ulaşılması muhtemel. İkinci el otomobil pazarında ise yaz aylarından itibaren başlayan büyüme trendi yılın son ayına kadar devam ediyor. Özellikle sıfır araç fiyatlarındaki artış, ikinci ele olan talebi artırdı ve bu eğilimin aralık ayında da devam etmesiyle toplam satışın 7 milyon adedi aşarak yeni bir rekor kırması bekleniyor. Kredi musluklarının kapalı olduğu, enflasyonun yüksek seyrettiği ve alım gücünün istenilen seviyede olmadığı bir yılda bu sonuçlara ulaşılması, otomotiv sektörünün dinamiklerinin ve adaptasyon kabiliyetinin ne denli güçlü olduğunu gösteriyor. Sıfır kilometre araç pazarının 1 milyon adetten, ikinci el pazarının ise 7 milyon adetten aşağı düşmesini beklemiyoruz” dedi.
