Ucuz paraya ulaşmadaki güçlük, düşen alım gücü ve kredi maliyetleri sıfır ve ikinci el araç pazarını derinden etkilerken, üreticiler güçlü kampanyalara start verdi. Yapılan indirim kampanyalarıyla birlikte yılın ilk iki ayında beklenmedik satış rakamlarına ulaşıldı. Fakat ikinci el araç tarafında yaprak bile kıpırdamadı. Yüksek faizle zor bir virajda olan ikinci el araç sektörü, sıfır kadar kıvrak kampanyalar yapamayınca artan ilanlara rağmen satışların yüzde 50’in üstünde düştüğü görüldü.
ALİ YILDIRIM
Kredi oranlarına rağmen sıfır araç hız kesmedi ikinci el ticareti durdu. Türkiye’de otomotiv sektörü pandemiye rağmen 2020 yılını oldukça iyi geçirdi. Birçok ülkeye göre, satışlar arttı ve stok sorunlarına rağmen önceki yıllara göre hızlı bir büyüme kaydedildi. Psikolojik sınır olan yüzde 1’in altına inen faizlerle birlikte pandemi ekonomisi borç parayla toparlanmaya çalışırken, ucuz kredi musluklarının ithal ürünlere aktığı görüldü. İkinci el araçlara bile yüksek taleple birlikte fiyatlar arttı. Sıfır otomobil tarafında da yaşanan kur şoklarına rağmen tüketici alımdan geri durmadı. Çünkü TL oldukça ucuzdu. Tüm bu koşullarla birlikte 2020 yılı biraz daha uzun olsaydı yeni bir rekor gelme ihtimali oldukça yüksekti.
KREDİ MUSLUKLARI KISILDI TÜKETİM AZALTILDI
Kasım 2020’de değişen ekonomi yönetimiyle birlikte öncesine kısılan kredi muslukları, Merkez Bankası’nın faiz artış hamleleriyle neredeyse tam kapandı. Kurda yaşanan zirvelerde gerilemeler görüldü fakat bu fiyatlara yansımadı. Çünkü 2021 yılıyla birlikte artık araçlara model yılı fiyat farkları eklenmeye başladı. Yapılan hamlelerle kur tarafında gevşeme görüldü ama yüzde 17 seviyelerine çıkan politika faiziyle birlikte, tüketici kredilerinde de artış oldu. Tüm bu tablo markaları yeni ve cesur kampanyalara yöneltirken, ikinci el araç satışını da deyim yerindeyse bıçak gibi kesti. Para ulaşmanın maliyeti artınca, ikinci el araç alım satım işleri durdu. Zaten alım gücü düşen tüketici, daha fazla faiz ödemeye gücü yetmedi. Düşük bütçesi olan beklemeye, bütçesini arttıra bilen ise daha cazip kredi ve kampanyaları olan sıfır araçlara yöneldi.
İKİNCİ ELDE GÜÇLÜ KAMPANYA YAPILMADI
Markalar fiyatlarda kur kaynaklı çok da indirim yapmadı ama oldukça dikkat çeken kampanyalara imza attı. Arkasında büyük global şirketlerin olduğu markalar karşısında resmi olarak ticaret yapan ikinci el araç esnafı sadece buna bakmakla yetindi. Sıfır faiz, şimdi al 6 ay sonra öde, yüzde 1 sınırının altında finans seçenekleri ve neredeyse 70 bin liralara dayanan kampanyalar başladı. Böylece bu hamlelerle pazar yılın ilk 2 ayında yüzde 40’a yakın büyüdü. İkinci el araç tarafında da şubat rakamı tam belli olmasa da yüzde 50’nin üstünde küçülme var. Hatta ODD verilerine göre, Ocak 2021’de sadece online satış tarafında 104 bine yakın araç satıldı. Burada da yüzde 30’a yakın gerileme kaydedildi. Geçen yılın aynı dönemine göre, ilana çıkan araç sayısı yüzde 65 artsa da daralma kaçınılmaz oldu.
KAMPANYALAR İKİNCİ ELLERİ FİYATLADI
Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş “İkinci el araç pazarı, içinde bulunduğumuz Mart ayında, yaz aylarının yaklaşması, kısıtlamaların gevşetilmesi, fiyatların anlaşılabilir seviyelerde dengelenmesiyle beraber geçtiğimiz aya göre nispeten yüzde 30-40 daha hareketli geçecektir. Tüketiciye önemle ifade etmek isteriz ki, fiyatlar hali hazırda “dip” yapmış vaziyette ve oldukça fazla panik ve uygun fiyatlı satışlar var. 3 aylık durağan süreçte fiyat anlamında tüketicinin istediği aralıkta dengelendi diyebiliriz” şeklinde konuşurken “Sıfır kilometre araçlardaki kampanyalar da ikinci elin yeniden fiyatlanmasına sebebiyet vermiş oldu. Şu anda yaklaşık 600 bin satılık, 100 bin de acil satılık araç var. Geçtiğimiz Aralık ayına göre, ciddi bir fiyat avantajı var” ifadelerini kullandı.
‘EN SAKİN GÜNLERİ YAŞIYORUZ’ 
Pilot Garage Genel Koordinatörü Cihan Emre de “Geride bıraktığımız 3 aylık dönemde, pandemi kısıtlamaları sebebiyle ikinci el araç sektörü ve oto ekspertiz sektörü, sert bir düşüş yaşayarak son yılların en sakin günlerini geçirdi. Bu dönemle birlikte araç fiyatlarında da arz fazlası sebebiyle ortalama yüzde 20’ye varan fiyat düşüşleri yaşandı. Sıfır kilometre araç kampanyaları da fiyatların düşmesine katkı sağlamış durumda. Domino etkisiyle ikinci elde satışların düşmesi, oto ekspertiz girişlerinde de düşüşe neden olsa da kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte sektörel olarak hareketlenmenin başladığını gözlemliyoruz. Özellikle hafta sonu günleri, oto ekspertiz sektörü için çok kritik bir öneme sahip. Araç satın almayı düşünenler, mesai saatleri sebebiyle showroom ziyaretleri ve oto ekspertiz işlemleri için mümkün mertebe Cumartesi ve Pazar günlerini tercih ediyorlar” diye konuştu.
İLK 2 AYDA TALEP YENİDEN YANA
İkinci el fiyatlandırma şirketi Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın “Yılın ilk iki ayında gerçekleşen rakamlar trendin sıfır araçlara doğru kaydığının göstergesi. Ancak, bu noktada dikkat edilmesi gereken birkaç unsur var. İkinci elde bugüne kadar gelen süreçte şunlar yaşandı; 1 Ocak 2020’de 100 bin TL olan bir otomobil, 15 Kasım 2020’ye gelindiğinde 185 bin TL’ye çıktı. Bu tarihten Mart 2021’e kadar olan süreçte ise fiyatlar ortalama yüzde 20 geriledi. Bunun en büyük sebebi talebin azalması. Bu noktada, havaların ısınması, pandemi kısıtlamalarının gevşemesi, aşılamanın artması ve tatil planlarının başlaması nedeniyle ikinci elde talebin yeniden yükselişe geçmesini bekliyoruz. Avantajlı bir dönem olması bakımından, şimdi ikinci el araç almanın tam zamanı. Türkiye’deki sürücülerin araç alma iştahı halen devam ediyor. Bu kapsamda, Mart ayında da pazarın 50 bin adedin altına düşeceğini düşünmüyorum” açıklamasını yaptı.
