En ucuz otomobil fiyatı son 1 yılda yüzde 130’a yakın arttı. Fakat ne alım gücü ne de asgari ücret ikinci zamma rağmen aynı oranda yükselmedi. Bundan tam 1 yıl önce 160 bin lirası olan sıfır bir otomobil alabilirken bugün aynı araç için hemen hemen 400 bin lira gerekiyor. Temmuz 2021’de en ucuz sıfır araca sahip olmak için asgari ücretlinin 57 ay çalışması gerekiyordu. Bu ay aynı aracı almak isteyen bir asgari ücretlinin en az 66 aya ihtiyacı var.
ALİ YILDIRIM
En ucuz otomobil fiyatı son 1 yılda yüzde 130’a yakın arttı. Türkiye’de yeni bir otomobil sahibi olmak artık maaşlı çalışanlar için hayal oldu. Her geçen gün artan enflasyon ve düşen alım gücü otomobil sahibi olmayı oldukça güç hale getirdi. En ucuz otomobil fiyatı son 1 yılda yüzde 130’a yakın artış kaydetti. Fakat alım gücü aynı performansı sergileyemedi. 1 yıl önce 160 bin lirası olan sıfır bir otomobil alabiliyordu. Bugün aynı paraya sahip olan bir tüketici maksimum 2016 model bir araç alabiliyor. Tabi en az 400-500 bin kilometredeki araçlar bu şartlara uyuyor. Yani hemen hemen kullanım ömrünü kilometre olarak tamamlamış modeller. Temmuz 2021’de en ucuz sıfır araca sahip olmak için Türkiye’de asgari ücretlinin 57 ay çalışması gerekiyordu. Bu ay ikinci kez artan asgari ücrete rağmen aynı araca almak isteyen bir asgari ücretlinin en az 66 aya ihtiyacı var. İkinci zamma rağmen en düşük ücreti alan çalışan 9 ay daha kaybetti.
EN İYİ İHTİMALLE TAŞIT KREDİSİNDE
ORAN YÜZDE 2’NİN ÇOK ÜSTÜNDE
Öte yandan büyük bir finansman sorunu da baş göstermeye başladı. Bugün 400 bin liralık bir otomobil almak için kaba bir hesapla ve en iyi ihtimalle 200 bin liralık nakit gerekiyor. Kalan 200 bin liralık kısım için ise tüketici bankalara başvuruyor ama eli boş dönüyor. Bankaların kredi verme iştahları bu süreçte oldukça düşük seyrederken, krediyi verenler de aylık yüzde 2,5’in üzerinde oran sunuyor. 200 bin liralık kredinin maliyeti hemen hemen 350 bin lirayı geçiyor. Böylece tüketici 400 bin liraya alacağı araç için yaklaşık 550 bin lira ödeme yapmış oluyor. Bazı otomotiv markaları kendi finansman şartlarını da sunuyor. Bu dönemde kimilerinin vadeyi 5 aya kadar çektiği görülürken, yüzde 4’ün üzerinde faiz oranı sunanlar bile oluyor. O da maksimum 12 ay.
200 BİN LİRANIN AYLIK MALİYETİ 18 BİN 805 LİRA
Bugün finansman tarafına bakıldığında asgari ücretli için tablo çok parlak değil. Yandaki tabloda da görüldüğü üzere en ucuz otomobile sahip olmak için bile ortalama gelirin en az 20-25 bin liranın üzerinde olması gerekiyor. Hatta bu rakam bile kimi şartlarda yeterli değil. 400 bin liralık bir araç için 200 bin lira peşinat sonrasında kalan 200 bin lira için herhangi bir kamu bankasından 1,59 oranla kredi çekebilenler kendini şanslı olarak görüyor. 12 ay süreyle çekilen kredinin aylık taksiti hesaplamalara göre, 18 bin 805 lira. Kredinin toplam maliyeti ise 12 ay sonra 226 bin 662 lira. Tabi bu oranları almak kamu bankası da olsa oldukça zor. Verilse bile kredi dağıtım oranları oldukça düşük.
TAŞIT KREDİSİ ORANLARI VE ÖDEME PLANLARI
| ARAÇ FİYATI | PEŞİNAT | KREDİ TUTARI | TAKSİT SAYISI | KREDİ ORANI | TAKSİT TUTARI | KREDİ MALİYETİ | TOPLAM ARAÇ MALİYETİ |
| 400.000 ₺ | 200.000 ₺ | 200.000 ₺ | 12 | 1,59% | 18.805 ₺ | 226.662 ₺ | 426.662 ₺ |
| 400.000 ₺ | 200.000 ₺ | 200.000 ₺ | 12 | 2,04% | 19.436 ₺ | 234.283 ₺ | 434.283 ₺ |
| 400.000 ₺ | 150.000 ₺ | 250.000 ₺ | 24 | 1,59% | 13.080 ₺ | 315.180 ₺ | 465.180 ₺ |
| 400.000 ₺ | 150.000 ₺ | 250.000 ₺ | 24 | 2,04% | 13.916 ₺ | 335.308 ₺ | 485.308 ₺ |
| 400.000 ₺ | 100.000 ₺ | 300.000 ₺ | 36 | 1,59% | 11.569 ₺ | 418.979 ₺ | 518.979 ₺ |
| 400.000 ₺ | 100.000 ₺ | 300.000 ₺ | 36 | 2,04% | 12.633 ₺ | 456.368 ₺ | 556.368 ₺ |
| Kredi oranları ve hesaplama yönetmi hazır şablonlar üzerinden yapılmıştır. Fakat bankalara gidildiğinde bu oranlara bile kredi verilmiyor. | |||||||
TAKSİTLER BİLE HAYALDEN ÖTEYE GİDEMİYOR
Kamu bankalarından kredi alamayan tüketici soluğu özel bankalarda alıyor. Fakat orada da oranlar oldukça yüksek. En iyimser halle taşıt kredisinde aylık oran yüzde 2,04 olarak hesaplanıyor. Yine 200 bin lira krediden hesaplama yapıldığında 12 aylık kredi maliyetinin 235 bin liraya yaklaştığı görülüyor. Aylık taksitler ise 19 bin 500 liraya oldukça yakın. Hemen hemen aynı şartlara göre farklı hesaplamalarda da aylık taksitler yaklaşık 12 bin liraya kadar düşüyor. Ama 5 bin 500 lira alan bir asgari ücretli için bu rakamlar artık hayalden başka bir şey değil.
GEÇEN YILIN SIFIR PARASINA
BU YIL 500 BİN KİLOMETREDE İKİNCİ EL
Temmuz 2021 yılında 160 bin liraya sıfır otomobil alabilen tüketici bu yılın aynı ayında aynı parayla şoka uğruyor. İkinci el ilan sitelerini dolanan tüketici aynı otomobil için en az 300 bin TL’ye çıktığını görüyor. Tabi hasarsız ve benzeri şartlar varsa etiket 400 bin liralara kadar çıkıyor. 2021’deki 160 bin lira ise şimdi maksimum 2016 model araç almaya yetiyor. Tabi halk arasında taksi çıkması olarak tabir edilen 500-600 bin kilometredeki modellerin ötesine geçilemiyor. Bu modeller bile ikinci el ilan sitelerinde fırsat olarak sunuyor. Burada da kayıp sadece modelden 5 yıl.
