Otomotiv sektörü en ilginç yıllarından birini yaşıyor. Pandemi etkisiyle üretim ve ihracat hız keserken iç pazar rekor üstüne rekorlar kırıyor. Yıllık bazda milyonluk adetlere ulaşılmasa da 2018’den iyi 2017’ye yakın bir kapanış bekleniyor. Yılın ilk 11 aylık döneminde ihracat ve üretim vites düşürürken iç pazar gaza bastı. Pandemi desteği olarak açılan ucuz para muslukları satışları patlattı fakat Avrupa’ya beklenen ihracat yapılamadı.
Otomotiv sektörü kısıtlamalarla dolu bir yılı geride bırakmaya hazırlanırken, hem üretim hem de pazar yılın ilk 11 ayında ilginç olaylara sahne oldu. İç pazar pandemiyle birlikte oldukça hızlı toparlanırken, üretim tarafındaki sorun ve ithalat kapılarındaki gecikme iç pazarda talebi patlattı. İthal araç tarafında herkes bulduğunu satarken, pandemi koşullarında üretim yapabilen markalarda satış tarafından nasibini aldı. Ocak-Kasım 2020 döneminde üretim yüzde 13 azalarak 1 milyon 148 bin 240 adede gerilerken, otomobil üretimi de yüzde 14 azalarak 762 bin 743 adet olarak kayıtlara geçti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 181 bin 360 adede ulaştı.
Bu dönemde, Türk otomotiv sanayisinin Kasım ayı üretimi geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 5,4 artarak 143 bin 264 adet olurken, aynı dönemde 91 bin 67 adet otomobil üretildi. Ayrıca, otomotiv sanayisinin 11 aylık kapasite kullanım oranı yüzde 63 olarak gerçekleşti. Ocak-Kasım döneminde ticari araç üretimi bir önceki yıla kıyasla yüzde 12 daralırken, ağır ticari araç grubu üretimi yüzde 3 arttı. Hafif ticari araç grubunda ise yüzde 13 oranında daralma yaşandı. 2019’da üretim 1.2 milyon adet iken toplam pazar da yılın ilk 11 ayında 400 bin adede yaklaşmıştı.
Ocak-Kasım döneminde otomotiv pazarındaki toplam satışlar, 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 73 artış kaydederek 688 bin 180 adet oldu. Aynı dönemde, otomobil pazarı da yüzde 67 oranında artış gösterdi ve 529 bin 388 adet seviyesinde gerçekleşti. Üretim ve ihracat yılın ilk 11 ayında hızla daralırken, iç pazar kredi destekleri ve ertelenen talep etkisiyle 2018’in bile üzerine çıktı. Bu dönemde, otomobil pazarında yerli araçların payı yüzde 40 olurken, hafif ticari araç pazarında yerli araç payı yüzde 63 olarak gerçekleşti.
NİSANDA 10 BİN KASIMDA 100 BİN ARAÇ İHRAÇ EDİLDİ
11 aylık dönemde ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 28 azalarak 821 bin 900 adet olarak gerçekleşti. Otomobil ihracatı da yine yüzde 28 oranında azalarak 542 bin 83 adet oldu. Traktör ihracatı ise 2019 yılına göre yüzde 17 azalarak 12 bin 401 adet olarak gerçekleşti. Pandemi nedeniyle Avrupa’da ticaretin durma noktasına geldiği Nisan 2020’de 10 bin 613 adet olan otomotiv ihracatı; Mayıs’ta 44 bin 406, Haziran’da 70 bin 809, Temmuz’da 78 bin 242, Ağustos’ta 42 bin 865, Eylül’de 92 bin 832, Ekim’de 104 bin 93 adet şeklinde devam etmişti. Kasım ayında ise 101 bin 692 adet otomotiv ihracatı yapıldı.
KUR ETKİSİ KENDİNİ GÖSTERDİ
Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı dolar bazında yüzde 19, euro bazında ise yine yüzde 21 oranında azaldı. Bu dönemde, toplam otomotiv ihracatı 23,1 milyar dolar olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı yüzde 23 azalarak 8,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Euro bazında otomobil ihracatı ise yüzde 24 azalarak 7,3 milyar euro oldu. Aynı dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 23 oranında, tedarik sanayi ihracatı da yüzde 13 oranında azaldı.
