Sıfır otomobil fiyatlarında artan vergi nedeniyle yeni bir otomobil sahibi olmak neredeyse hayal oldu. Artan fiyatlar ve kur etkisi fiyatları ‘Ağrı Dağı’na taşıdı. Sektörün tam umudunu kestiği anda vergi dilimlerinde gece yarısı kararıyla yeni değişiklik yapıldı. Neredeyse yüzde 50 diliminde bile kalmayan birçok model yüzde 80’lik ÖTV’den geri döndü. Zorunlu güncelleme karşısında fiyatlar 5 ila 57 bin arasında düşüş kaydetti.
ALİ YILDIRIM
Yeni bir otomobil sahibi olmak her geçen gün daha zor hale geliyor. Artan fiyatlar, kur etkisi ve özel tüketim vergisi (ÖTV) kaynaklı yeni bir araca ulaşmak artık neredeyse hayal oldu. Fiyatların bu denli yukarı tırmanmasında hiç kuşkusuz demode vergi sisteminin de etkisi büyük. Uzun bir süredir tartışılan otomobilde matrah indirimi olacak mı? konusu sonunda cevap buldu. Önceki gece Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle otomobil fiyatlarında matrah değişimi yapıldı.
MATRAHA GÖRE BAŞLANGIÇ FİYATLARI ESKİ VE YENİ | ||
1.6 litre motor hacmine kadar | ||
ÖTV ORANI %45 | ÖTV ORANI %50 | |
ESKİ MATRAH | 85.000 TL’ye kadar | 85.001 TL-130.000 TL |
YENİ MATRAH DİLİMİ | 92.000 TL’ye kadar | 92.001 TL – 150.000 TL |
1.6 litre – 1.8 litre motor hacmi ve elektrikli motoru 50 kw’yı aşmayanlar | ||
ÖTV ORANI %45 | ÖTV ORANI %50 | |
ESKİ MATRAH | 85.000 TL’ye kadar | 85.001 TL-135.000 TL |
YENİ MATRAH DİLİMİ | 114.000 TL’ye kadar | 114.001 TL – 170.000 TL |
*RESMİ GAZETEYE GÖRE DÜZENLENMİŞTİR. |
EN DÜŞÜK MATRAH 92 BİN LİRAYA ÇIKTI
Yüzde 45’lik ÖTV dilimindeki matrah limiti 85 bin TL’den 92 bin TL’ye, yüzde 50’lik ÖTV dilimindeki matrah limiti ise 130 bin TL’den 150 bin TL’ye yükseltildi. ÖTV matrah düzenlemesinde 50 kW’ı geçip, 1800 santimetre küpü geçmeyen hibrit araçlarda yüzde 45’lik ÖTV dilimindeki matrah limiti 85 bin TL’den 114 bin TL’ye yükseltildi. Yüzde 50’lik ÖTV dilimindeki limit 135 bin TL’den 170 bin TL’ye çıkarıldı. Yüksek kur otomotiv sektörünün belinde hala bir kambur olarak duruyor. Bu yüzden yapılan güncellemeyle birlikte bazı sıfır otomobillerin fiyatları sadece nefes alacak. Kurun en kötü yüzde 5-6’lık farkı bile yüzde 50 seviyesine inen ÖTV matrahını rahatlıkla yüzde 80 seviyelerine çıkaracak.
YÜZDE 45 DİLİM YOK GİBİYDİ
Eğer matrah artışı yapılmasaydı yüzde 45’lik ÖTV diliminde yer alan otomobil artık kalmayacaktı. Yüzde 50’lik seviyede olan birçok otomobil bu durumdan etkilenmezken, en fazla düşüş C segmenti araçlarda gerçekleşti. B SUV’lerin ise bir kısmında aynı C sedanlarda olduğu gibi 50 bin liraya yakın düşüşler oldu.
1 GÜN ÖNCE ALAN 50 BİN LİRA FARK ÖDEDİ
Demode sistemle birlikte aracını matrah değişiminden bir önceki gün alan tüketici yaklaşık 50 bin lira fark ödemiş oldu. Öte yandan bu değişimle birlikte hükümet aslında bir taşta 2 kuş vurmayı hedefliyor. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği ‘sinyal’ mesajına bir destek olarak da görüldüğü tartışmalar arasında. Enflasyon politika faizine oldukça yakın, fakat işsizlik verileri 1 aylık süreçte Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre büyük düşüş gösterdi. Otomobilde yapılan matrah değişikliği enflasyona da büyük etki edecek. Böylece yüzde 19’u geçmeyecek olan enflasyonla birlikte Merkez’in faiz indirimi hamlesine alan açılacak. Ayrıca sert fren yapan otomobil satışlarına da hiç kuşkusuz bir destek olacak. Böylece yapılan matrah değişikliği ÖTV’de zorunlu güncelleme oldu.
5 BİN İLA 50 BİN LİRA ARASINDA FİYAT FARKI
Yapılan matrah değişimiyle birlikte neredeyse 50’den fazla modelin fiyat etiketleri güncellendi. Bugün Türkiye’de satılan en ucuz otomobil yaklaşık 140 bin lira. A segmentindeki modeller de çok fiyat değişimi oldu. Zaten bu fiyat aralığı yüzde 45’lik dilimden işlem görüyor. Asıl değişim bazı B segmenti otomobiller de ağırlıklı olarak C segmentinde oldu. Türkiye’nin en ucuz sedanı olarak lanse edilen Fiat Egea’nın giriş versiyonu olan 1.4 benzinli manuel 159 bin 900 liralık fiyata sahipti. Matrah değişimiyle birlikte aracın fiyatı yeniden 2 ay önceki etiketi olan 154 bin 600 liraya düştü. Burada fark sadece 5 bin 300 TL oldu. Asıl fiyat farkı yüzde 80’lik dilimden yüzde 50’ye gerileyen araçlarda gerçekleşti. 301 bin lira olan Renault Megane Sedan 1.3 TCe EDC Joy, yaklaşık 51 bin liralık değişimle 251 bin liradan satılmaya başlandı. En büyük fiyat farklarından biri de Toyota Corolla hibrit (Dream e-CVT) modelinde oluştu. Aracın fiyatı 345 bin 800 liradan kampanya destekleriyle birlikte 288 bin 550 liraya kadar düştü. Fark ise 57 bin 250 lira olarak kaydedildi.
‘SEÇENEK ARTACAK SEKTÖR NEFES ALACAK’
Sektör temsilcileri de matrah değişimini memnuniyetle karşıladı. Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş “Yüksek bir dinamizme sahip otomotiv sektöründe, sıklıkla dile getirdiğimiz gibi ÖTV matrahlarının da artan maliyetler kapsamında pazar koşullarına adapte edilmesi gerekiyor. Devletimiz hem piyasayı yakından takip ediyor hem de sektör temsilcilerini dinleyerek gerekli düzenlemelerle sektöre destek oluyor. ÖTV matrah oranlarını memnuniyetle karşılarken, müteşekkir olduğumuzu da ifade etmeliyim. Matrah güncellemesi, ivmenin azalmaya başladığı sektöre nefes aldırırken, yüzde 45 ve 50’lik ÖTV diliminde daha fazla modelin yer almasıyla tüketiciler için seçenekler artacak. Fiyatların bir miktar aşağıya çekilmesiyle birlikte daha sakin geçen yaz aylarının ardından pazarda pozitif bir rüzgâr bekliyoruz. Clio ve Megane Sedan gibi yerli üretim Renault modellerimizi hem de Dacia modellerimizi bir alt ÖTV bareminde daha uygun fiyatla tüketicilerimizle buluşturabilecek olmanın mutluluğu içerisindeyiz” dedi.
‘YERLİ MODELLER YENİDEN YÜZDE 50 SINIRINDA’
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt “Uzun bir süredir umutla beklediğimiz ve dile getirdiğimiz ÖTV matrahlarında yapılan düzenlemeyi sektörümüz açısından çok olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyorum. Otomobil fiyatlarında artan kur baskısını azaltmak için çok uygun bir zamanda alınmış yerinde bir karar. Yükselen döviz kuru sebebiyle, birçok model yüzde 80’lik vergi dilimine girmiş, son dönemde yüzde 50 ÖTV baremine giren model neredeyse kalmamıştı. Tam zamanında yapılan bu düzenleme; özellikle ülkemizde üretilen yerli modellerin çok büyük kısmının yeniden yüzde 50’lik ÖTV diliminde yer almasını sağlayacaktır ve yerli üretimi destekleyecektir. Bunun yanında hibrit araçlar için de ÖTV matrahının revize edilmesi Türkiye’de bu gelişmiş teknolojiyle üretim yapan bizler için de mutluluk verici. Çevreci araçlara son dönemde gösterilen büyük ilgi hibritler için getirilen düzenlemeyle karşılığını bulacak ve talebi artıracaktır. Çünkü hibrit versiyonlarımızda 60 bin TL’ye varan avantajları, getirilen yeni düzenlemeyle sunmaya başlayacağız” diye konuştu.
‘FİYATLAR YÜZDE 16’YA KADAR DÜŞECEK’
Otomotiv Distribütörleri Derneği ODD Başkanı Ali Bilaloğlu “ODD olarak bu düzenlemeyi birkaç aydan bu yana talep ediyorduk. Özellikle kurlardaki artıştan dolayı en düşük vergi dilimindeki model sayısı neredeyse yok olma noktasına gelmişti. Matrahına göre araç fiyatlarında yüzde 3 ila yüzde 16’ya arasında düşüş sağlayacak. ODD olarak her zaman söylediğimiz gibi aslında Türkiye’nin ve sektörünün ihtiyaç duyduğu konu, otomobil vergi sisteminin çağdaş bir vergi sistemi haline gelmesi ve piyasa şartlarına şirketlerin rekabetçi olarak daha çabuk cevap verebilmesini sağlayan bir vergi sistemi gelmesi. Bu konuda da devleti desteklemeye ve bu tarz çalışmaları da destek olmaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim. İkinci ele çok yansıyacağını düşünmüyorum” ifadelerini kullandı.
‘İKİNCİ ELDE BİRKAÇ GÜN DURACAK’
Otomerkezi CEO’su Muhammed Ali Karakaş “Aniden ortaya çıkan bu gelişmeyle ikinci el otomobil sektöründe birkaç günlük bir durağanlık yaşayacağımızı öngörüyoruz. Tüketicinin kararlarıyla ilgili tekrar fiyatları gözlemleyerek, matrah dilimlerde var olan otomobillere bir yönelme gerçekleşecektir. Ancak burada şu var: sıfır otomobil pazarında çip krizinin devam ediyor olması, tedarik problemlerinin var oluşu, matrahlara dahil olan ürün gruplarında indirim olarak ne kadar yansıyacağına dair şüphelerimiz var. Markalar yeni fiyat listelerini yayınladıktan sonra bu durum netleşmiş olacak” açıklamasını yaptı.
B’YE BAKAN C’YE GİDEBİLECEK
Veri ve ikinci el fiyatlandırma şirketi Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın “Yüzde 50’lik ÖTV dilimine giren araç sayısının artmasıyla birlikte fiyatlar bir miktar geri gelecek. Bazı 0 km araç modellerinde ÖTV diliminin değişmesiyle birlikte yüzde 15 civarında indirim olacak. Bu indirimle 300 bin TL’lik bir aracın fiyatının yaklaşık 50 bin TL düşmesi anlamına geliyor. Yerli üretim araçların çoğu yüzde 80’lik ÖTV dilimine giriyordu. Güncellemeden önce B segmentinden araç satın alabilme gücü olanlar artık bir üst segmentteki C segmentindeki bazı modelleri satın alabilecek. Güncellemeyle birlikte bazı B segmenti satışları C segmentine kayacak. C segmentindeki tıkanıklık biraz olsun bazı modellerle aşılacak” dedi.