Bireysel taşıt kredisi BDDK verilerine göre, uzun süredir yaşadığı düşüş serisini geçen hafta yükselişle kapattı. 1 haftada yaklaşık 50 milyon TL’nin üzerinde artış kaydeden bireysel taşıt kredileri büyüme sinyali verdi.
ALİ YILDIRIM
Bireysel taşıt kredisi BDDK verilerine göre, uzun süredir yaşadığı düşüş serisini geçen hafta yükselişle kapattı. 1 haftada yaklaşık 50 milyon TL’nin üzerinde artış kaydeden bireysel taşıt kredileri büyüme sinyali verdi. Yüksek faiz tüketicinin taşıt kredisi kullanımında iştahını kapatırken, Merkez Bankası’nın faiz indirimi döngüsü kredilere de yansıdı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve TCMB verilerine göre, son hafta bireysel taşıt kredisinde hacim arttı. Ticari araç kredisinde de yükseliş devam ediyor. 68 milyar seviyesinde seyreden bireysel taşıt kredisine karşın ticari taşıt kredisinde seviye 257 milyar lirayı geçti.
68.4 milyar liraya çıktı
Bireysel taşıt kredisinde yaşanan düşüşün ardından BDDK verilerine göre, 9’uncu hafta verilerinde az da olsa artış görüldü. Buna paralel olarak Merkez Bankası’nın faiz indirim hamleleri de piyasalara olumlu yansıdı. Daha yılın son haftasında bireysel taşıt kredileri 75.5 milyar TL seviyelerindeydi. Fakat düşüş serisi yeni yılla birlikte hız kazandı. Bireysel taşıt kredisi kullanımı 74.4 milyara yılın ilk haftasında gerileme sürecine girdi. Gelinen 8’inci hafta bu seviye 68.3 milyar TL’ye kadar geriledi. 9’uncu haftada düşüş döneminin sona erdiği görüldü. 28 Şubat verilerinde düşüş trendi yönünü yükselişe çevirerek 68.4 milyar TL’ye çıktı. TCMB verilerine göre de hacim son hafta arttı. 68 milyar 312 milyon TL olan hacim 68 milyar 364 milyon liraya çıktı.
Ne vade var ne de kredi
BDDK Mart 2024’te yeni bir düzenleme getirdi. Nihai fatura değeri 1.6 milyon liranın altında olan ve taşıt alımı amacıyla kullanılan kredilerde 48 ay, fatura değeri 1.6 milyon lira üzerinde olup ve 3 milyon lirayı aşmayan taşıt alımı amacıyla kullanılan kredilerde 36 ay, nihai fatura değeri 3 milyon liranın üzerinde olan ve 4 milyon liranın üzerinde olmayan taşıt kredisi alımı amacıyla kullanılan kredilerde de 24 aylık vade sistemine geçildi. Aynı zamanda 12 aylık kredi seçeneğinde de taşıt değerinin 4-5 milyon aralığı uygulanıyor. Tüketicilere binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranını nihai fatura değeri 1 milyon 600 bin lira ve altında olan taşıtlar için yüzde 70’i aşamamasına karar verildi.
Nihai fatura değeri 1 milyon 600 bin liranın üzerinde olup, 3 milyon liranın üzerinde olmayan taşıtlar için kredi tutarının, yüzde 50’yi aşamaması nihai fatura değeri 3 milyon liranın üzerinde olup 4 milyon liranın üzerinde olmayan taşıtlar için kredi tutarının yüzde 30’u aşamaması kararlaştırıldı. Kurul kararına göre ayrıca kredi tutarının nihai fatura değeri 4 milyon liranın üzerinde olup 5 milyon liranın üzerinde olmayan taşıtlar için yüzde 20’yi aşamamasına karar verilirken, nihai fatura değeri 5 milyon liranın üzerinde olan taşıtlar içinse kredi tutarı yüzde sıfır olarak belirlendi. İçten yanmalı araçlarda ise 1 milyon 200 bin TL ile 2 milyon TL arasında değişen fatura değerine sahip otomobillerde ise kredi vade süresi 12 ay ile sınırlandırılıyor. 2 milyon TL’den daha pahalı içten yanmalı motora sahip otomobillerde ise kredi kullanılamıyor.
1 yıldan fazla vadeden uzak duruluyor
Kredi oranlarındaki yüksek seyir son dönemde yerini düşüşe bırakmaya başladı. Fakat borç parada yaşanan maliyet artışları tüketicinin de radarında. Özellikle araç alımında kredi kullanan müşteri vadeyi uzun tutup, fazla faiz ödemek istemiyor. Aynı zamanda zaten uzun vadeli kredi iştahı da çok yok. TCMB’nin para ve banka istatistikleri verisine göre, 5 yıldan uzun vadeli taşıt kredisi Ocak 2025 sonunda 8.5 milyon lira seviyesindeyken, şubat sonunda 6.1 milyon liraya kadar düştü. En yüksek hacim ise 1 yıldan fazla vadeli krediler (5 yıla kadar). Burada aynı dönemde 48.3 milyar lira olan kredi hacmi şubat sonunda 45.6 milyar liraya kadar geriledi. Fakat bir yıla kadar olan kredilerde de artış yaşandı. 22.7 milyar olan kredi hacmi 21 Şubat haftasında 22.2 milyar TL’ye kadar indi. Son haftada ise artış görüldü. Şubat sonunda 1 yıla kadar olan kredi hacmi Ocak 2025 sonuna geri gelerek 22.7 milyar TL olarak gerçekleşti.
