Çin’de artan vaka sayıları üretimleri yeniden sekteye uğrattı. Fabrikalarda üretim yeniden dururken, enfekte olan personel sayıları da her geçen gün artıyor. Hastalığı hafif geçirenler iş başı yapmak zorunda kalıyor. Bu yüzden üretim dururken, tedarik süreleri uzuyor. Avrupa’da gaz maliyeti Türkiye’de yüksek kurla birleşince yeni bir otomobil hayale dönüyor.
ALİ YILDIRIM
Yaklaşık 3 yıl önce Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyayı kasıp kavuran Corona virüsü, otomotivdeki tüm akışı bozmuştu. Yaşanan vakalar dolayısıyla fabrikalar kepenk kapatırken, tedarik sistemi neredeyse durmuştu. Aradan geçen 3 yılda oldukça düşük viteste normalleşmeye sinyalleri verilirken, ülkede artan vaka sayıları üretimi ve tedariği yeniden baltalamaya başladı. Sıfır covid deneyimi için ciddi kısıtlamalar getiren ülke, sert kuralları kaldırınca ülkede vaka sayılarında patlama gerçekleşti. Aralık ayının ilk 20 gününde yaklaşık çeyrek milyar insana virüs bulaştı. Nüfusun yüzde 20’si vakalarla uğraşırken, bu sanayiyi de etkiledi.
FABRİKALARDA ÜRETİM DURDU
Fabrikalarda üretim yeniden dururken, enfekte olan personel sayıları da her geçen gün artıyor. Sistem yeniden tıkanmak üzereyken ülkenin birçok tesisinde hastalığı hafif geçirenler iş başı yapmak zorunda kalıyor. Bazı otomotiv tesislerinde çalışanların yarısı enfekte olunca, virüs taşımayan işçilerin daha fazla mesai yapması talep ediliyor. Elektrikli otomobiller için lityum metal piller geliştiren SES AI Corp. da Şangay’daki üretim tesisini ayakta tutmaya çalışıyor. Çalışanların büyük bir çoğunluğu covid olurken, enfekte olanlar ayrı olmayanlar ayrı vardiyalarda çalışıyor.
MALLAR FABRİKALARA TESLİM BİLE EDİLEMİYOR
Renesas Electronics Corp., geçen hafta Pekin’deki fabrikasında üretimini vakalar yüzünde askıya almak zorunda kaldı. Çin’deki sektör temsilcileri, tedarikte de sorunların başladığını, malların fabrikalara teslim edilemediğini söyledi. Tabi bu durumdan sadece Çin değil bütün dünya etkileniyor. Büyük bir üretim ve tedarik ağına sahip olan ülke gerekli parçalarını veya tedarik zincirini aksattı mı üretimler düşüyor. Düşen üretim satışları etkilerken, yeni bir otomobil sahibi olmak için bayiler 6 aya kadar araç sırası yazıyor.
VOLKSWAGEN VARDİYA AZALTIYOR
Volkswagen’in (VOWG_p.DE) Almanya’nın Wolfsburg kentindeki ana fabrikasındaki vardiya sayısını yeni yılın ilk ayında azaltmayı planladığını söyledi. İş bırakmalar ilk olarak, çalışanlarla yapılan iç iletişimlere atıfta bulunan Business Insider dergisi tarafından bildirildi. Rapora göre verilen gerekçeler, tedarik zincirlerini kesintiye uğratan COVID-19 salgını ve Ukrayna’daki savaştı.
BEKLEDİKÇE MALİYETLER VE FİYAT ARTIYOR
Sadece Çin değil Rusya-Ukrayna savaşı da üretimi ve maliyeti etkileyen unsurlardan. Tedarik süreleri uzadıkça artan maliyetlerin de zam olarak yansıdığı görülüyor. Özellikle ülkede yaşanan gaz krizi, üretim maliyetlerini vururken, uzmanlar sadece enerji kaynaklı maliyet artışının tek araçta 400 euro birden yükseldiğini paylaştı. Toplam maliyetin ise 14 milyar euroya ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu yüzden harekete hazır hale gelen araçlar, zamlı fiyat etiketleriyle yola çıkıyor. Bu yüzden Avrupa en azından bugün üreticilerin cazibesini kaybettiği ülkelerden biri haline geliyor.
TÜRKİYE’DE YENİDEN TEDARİK
SÜRELERİ UZAYACAK FİYAT ARTACAK
İki ülkede yaşanan kriz Türkiye’yi de derinden sarsacak. Ağırlıklı ithal pazarın olduğu sıfır araçta, tedarik süreleri uzayacak. Çin etkisiyle yeniden 5-6 aylık teslimat sürelerini duymak şu sıralar zor değil. Öte yandan Avrupa’da da gaz kaynaklı yaşanan maliyet artışları da fiyatları sert etkiliyor. Bir yandan yüksek kur diğer tarafta demode vergi sistemi uzayan tedarik süreçlerinin tuzu biberi oluyor.
