Kiralamanın virüsü turizmdeki kayıp

Araç kiralama sektöründe virüs etkisi görülmeye az da olsa başladı. Uzun dönem kiralama tarafında etki tam olarak görülmese de asıl korku, kısa dönem kiralamanın yapıldığı turizm sezonunda. TOKKDER Başkanı Ekici “Yurtdışından zaten gelen olmayacak. İki kat ciro yaptığımız yüksek sezon olan temmuz-ağustos ayına geldiğimizde pandeminin etkisi devam ederse, yüzde 85 daralacağız” dedi.

Araç kiralama sektörü virüs ile zorlu bir viraja girdi. Salgının etkilerini şimdilik çok hissetmeyen sektör, yılın ilk çeyreğinde 1.3 milyar liralık yatırım yaptı. 2020 için ise hedeflenen 9 milyarlık yatırım ise salgının gidişatına bağlı. Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Başkanı İnan Ekici, mart ayının başından itibaren koronavirüs etkilerinin sektörde görülmeye başladığını söyledi. Ekici “Martın başına geldiğimizde, pandemi nedeniyle operasyonel araç kiralama müşterileri için beklemeye alma süreci başladı. Ancak bu süreç henüz operasyonel araç kiralama sektörünü tam anlamıyla etkilemiyor diyebiliriz. Çünkü araçları kullanan bireyler toplu taşıma kullanmak istemediklerinden ötürü araçları bırakmak istemiyor. Şirketler ise, zaten faizin düştüğü dönemlerde çok uygun fiyata kiraladıkları bu araçları, işleri kısmen daralsa da geçici bir durum olduğu inancıyla sözleşme süresinin bitmesine rağmen bırakmıyorlar. Dolayısıyla uzun dönemli kiralamada çok ciddi bir sorunun, pandemi çok fazla uzamadığı sürece, oluşmayacağı yönünde izlenimimiz var” dedi.

HAVALİMANINDA İŞLER YÜZDE 95 DÜŞTÜ

Kısa dönem ve günlük kiralama da düşüşün olduğunu anlatan Ekici “Günlük araç kiralama sektörünün iş hacminin yüzde 30’luk kısmını yabancı turistler veya yabancı iş adamlarının yaptığı kiralamalar oluşturuyor. Uçuşların neredeyse tamamen durmasından ötürü havalimanı ofislerinden yapılan araç kiralamalarında yüzde 90-95 seviyesinde düşüş var. Mevcut durumda kısa dönem & günlük kiralama iş hacmi yüzde 50-60 daralmış durumda. Yurtdışından zaten gelen olmayacak, unutun onu hacmin yüzde 25-30’u gitti! Normal zamanda iki kat ciro yaptığımız yüksek sezon olan temmuz-ağustos ayına geldiğimizde pandeminin etkisi devam ederse, Ağustos 2019’la Ağustos 2020’yi karşılaştırdığımızda, belki yüzde 80-85 daralacağız” diye konuştu. Araç kiralama virüs

ZATEN YATIRIM YAPILMAMIŞTI

Kiralama sektöründe araç yatırımına nisan ayında başladığını vurgulayan Ekici şöyle devam etti: “Haziranın ortasında bu süreç biter. Nisan ayı ile Eylül ayı arasında araç parkı trendi yükselir. İlk 3 ay ve son 3 ayı çok stabil ve en az sayıda araçla geçiririz, çünkü iş o yüksek sezonda olur. Ardından da satışa geçeriz. Dolayısıyla pandeminin ülkemizde Mart’ın 15’inde başlamasından kaynaklı, hiçbir arkadaşım ve hiçbir sektör dostum zaten araç almamıştı.” Araç kiralama virüs

TOPLU TAŞIMA KULLANILMAK İSTENMİYOR

Pandemi tehlikesinin geçeceği öngörüsüyle uzun dönem kiralamada bir sorun yaşanmadığını bahseden İnan Ekici, kısa dönem kiralama tarafında da çok minik bir artışın olduğunu kaydetti. Ekici “Müşterilerimizin toplu taşıma yerine araç kiralamaya yönelmelerinden dolayı şehir ofislerindeki kiralamalarda geçtiğimiz dönemlere göre az da olsa bir artış yaşanıyor. Özellikle 15-20 günlük veya aylık kiralamalara bir rağbet var. Bu noktada toplu taşımadan uzaklaşan şirket çalışanlarının ulaşım ihtiyaçlarını karşılamak için bireysel uzun süreli araç kiralamaya yönelmesi olasılığı 2020 yılında sektörün performansına olumlu etki edebilir. Ancak ülke ekonomimizin 2020 yılında küçülme olasılığı, buna bağlı olarak sektör müşterilerinin araç filolarında bir miktar küçülmeye gitme olasılığı da sektörümüzün bu yılki performansına etki edebilecek diğer bir unsur” dedi.

DARALMAYA HAVA YASTIĞI ETKİSİ

Turizm sektörünün bu yıl ne olacağı bilinmiyor. Ama daralma kaçınılmaz. Kiralama sektörü de bu daralmadan nasibini alacak. İnan Ekici “Yüksek sezondaki turizm beklentisinin Covid-19 virüs etkisi ile ciddi düşmüş olması ve bizlerin de yüksek sezonda ağırlıklı cirolarımızı yapmamız nedeni ile düzelme yaşansa da büyük daralma ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyorum. Henüz araç yatırımlarını yapmamamız ise sektör açısından ‘hava yastığı’ etkisi olarak görülebilir. Kontrollü bir şekilde, çok yüksek yüzdeler olmamak kaydıyla, sektörün araç parkı büyüklüğü bir miktar daha geriye gelecektir” diye konuştu.

ARAÇ PAYLAŞIMI MÜTHİŞ ZARAR EDİYOR

Anlık araç kiralama sektörüne de değinen İnan Kıraç, herkesin lokasyon sayısını azalttığını söyledi. Kıraç şöyle devam etti: “Her bir kiralamadan sonra aracı yıkamaya çalışarak şu an müthiş zarar ediyorlar. Çünkü örnek olarak bir saatlik araç kiralama bedeli 30 TL ise bir dezenfektasyon da araç başına 30 TL’dir. Yani hizmetimi devam ettiriyorum, 30 TL alıyorum ama 30 TL yıkamaya ödüyorum. Şirketler çok duyarlı. Çalışanlarını ve müşterilerini korumak için duyarlı olmak da zorunda. Bu dönem hesap kitap yapılacak bir dönem değil.”

RENAULT KİRALAMADA DA LİDER

TOKKDER raporuna göre, yılın ilk 3 aylık döneminde Renault yüzde 26,5’lik pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün araç parkında en çok tercih edilen marka oldu. Renault’u yüzde 13,5 ile Fiat, yüzde 12 ile Volkswagen, yüzde 10,8 ile Ford takip etti.