Çip krizinin faturası çıkmaya devam ediyor. ODD verilerine göre, Eylül ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı yüzde 37 geriledi. SUV segmentindeki modellerin atağı bu dönemde de sürdü. Yaklaşık 2 yıl önce hatchback modelleri alt eden SUV’lar bu ay ilk kez sedanları da geçti. Yıllarca sedan otomobil tipinin hükümdar olduğu Türkiye pazarında artık SUV’ların egemen olacağı tahmin ediliyor.
ALİ YILDIRIM
Tüm dünyada etkisini gösteren çip krizi Türkiye’yi de olumsuz etkiliyor. İthal ağırlıklı olan otomotiv pazarında yeni modeller belirlenen tarihten oldukça geç geliyor. Hatta yapılan matrah artışlarıyla birlikte ucuz otomobile ulaşmak isteyen tüketici, bayilere akın edince planlanan teslimatlar oldukça gecikmeli olarak yapılıyor. Bugün bir bayiyi sıfır araç için aradığınızda 2022’ye bile tarih veriliyor. Artan kur ve faiz üçgeninin yanında çip sorunu da pazarı olumsuz etkiliyor.
PAZAR EYLÜLDE YÜZDE 37 DARALDI
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarının Eylül 2021’de yüzde 36,9 daraldığını açıkladı. Geçen yıla göre küçülen pazar 57 bin 141 adet oldu. Eylül ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,1 azalarak 43 bin 408 adet olurken, hafif ticari araç pazarı da yüzde 28,9 azalarak 13 bin 733’e düştü. Öte yandan otomotiv pazarında tercihler her geçen gün değişirken, SUV araçların tercihi ön plana çıktı.
SEDAN KURALI BOZDU YENİ GÖZDE SUV
Türkiye’nin her defasında sedan ülkesi olduğu lanse edilirken bu kural artık bozuldu. Yaklaşık 10 yıllık zaman süreci zarfında SUV araçların hem çeşitliği hem de tercihi arttı. 4×2 modellerin yerden yükselmesiyle birlikte araçlar, pazarda kısa sürede geniş yer tuttu. ODD verilerine göre, Eylül 2021’de SUV modeller sedan araç tiplerini satışta ilk kez geçti. Böylece sedan egemenliğini HB modellerden sonra kırmış oldu. 17 bin 68 adetlik satışla liderlik koltuğuna oturdu. Sedan araç satışları ise aynı dönemde 14 bin 398 adet olarak gerçekleşti. Eylül 2020’de, pazardan yüzde 44 pay alan sedan araçların satışı yüzde 33’e gerilerken, SUV’ların payı aynı dönem içinde yüzde 27’den yüzde 39’a çıktı. Satış adetlerine göre daralan pazarın en az kaybedeni yine SUV’lar oldu.
9 AYDA 558 BİN 145 ARAÇ SATILDI
2021 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,1 oranında artarak 558 bin 145 adet olarak gerçekleştiğini açıkladı. Otomobil satışları da 2021 yılı Ocak-Eylül döneminde geçen yıla göre yüzde 11,9 oranında artarak 434 bin 800 adet olurken, hafif ticari araç pazarı da yüzde 17,5 artarak 123 bin 345 adede ulaştı. ODD, otomobil ve hafif ticari araç pazarının, 10 yıllık Eylül ayı ortalama satışlara göre yüzde 8,3 azaldığını açıklarken, otomobil pazarının da 10 yıllık Eylül ayı ortalama satışlara göre yüzde 7,2 azalış gösterdiğini bildirdi. ODD verilerine göre, hafif ticari araç pazarı ise 10 yıllık Eylül ayı ortalama satışlara göre yüzde 11,6 azaldı.
DİZEL NEREDEYSE YOK OLDU
Türkiye otomobil pazarı motor tipinde benzinli otomobillerin ağırlığı devam etti. Ocak-eylül döneminde benzinli otomobil satışları 287 bin 288 adetle pazardan yüzde 66,1 pay alırken, dizel otomobil satışları 87 bin 415 adetle yüzde 20,1 pay, hibrit otomobil satışları 36 bin 824 adetle yüzde 8,5 pay ve oto gazlı otomobil satışları da 21 bin 713 adetle yüzde 5 pay aldı. Ayrıca bu dönemde bin 560 adet elektrikli otomobil satışı gerçekleşti. Eylül ayında da tablo dikkat çekti. Benzinli araçlar geçen yılın aynı ayına göre, pazardaki payını yüzde 55’ten yüzde 69’a çıkardı. Hem markaların satışları durdurması hem de tercihlerin değişmesi bunda etkili oldu. Yılların hâkimi dizeller ise neredeyse yok olmaya yüz tuttu. Geçen yıl yüzde 38 olan dizel araçların payı yüzde 15,6’ya düştü. Otogazlı araçların da tercihi bu dönemde artarken, hibritin pazar payı yüzde 9’a, elektrikli araçların ise yüzde 0,8’e çıktı.
