Yeni kararnameyle birlikte bazı ithal araçlarda dengeler değişti. ABD’ye uygulanan ek yüzde 60’lık vergi kaldırıldı. Çinli üreticilere uygulanan ek vergi değişti. AB ve STA dışında kalan Japon üreticilere de yeni yükümlülükler geldi. Alınan bu kararla ithalatın önü kesilmeye çalışıldı fakat tek yanan Japon üreticiler oldu. Başta Honda, Lexus, Toyota ve Subaru gibi markalar etkilendi.
Yeni kararnameyle birlikte bazı ithal araçlarda dengeler değişti. ABD’ye uygulanan ek yüzde 60’lık vergi kaldırıldı. Çinli üreticilere uygulanan ek vergi değişti. AB ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) dışında kalan Japon üreticilere de yeni yükümlülükler geldi. Alınan bu kararla ithalatın önü kesilmeye çalışıldı fakat tek yanan Japon üreticiler oldu. Başta Honda, Lexus, Toyota ve Subaru gibi markalar etkilendi. AB ve STA kapsamı dışındaki ülkelerden gelen otomobillere yüksek oranlı ek mali yükümlülük getirildi. Daha önce Çinli markalara uygulanan vergi yükü, yeni düzenlemeyle birlikte biraz hafiflemiş oldu.
Hangisi yüksekse ödeme onunla yapılacak
Bu kapsamda;
- Konvansiyonel ve hibrit (plug-in hariç) otomobiller için yüzde 25 veya minimum 6 bin dolar.
- Plug-in (haricen şarj edilebilir) otomobiller için yüzde 30 veya minimum 7 bin dolar.
- Elektrikli otomobiller için yüzde 30 veya minimum 8 bin 500 dolar.
Vergi kararı alındı. Bunlardan hangisi yüksek ise vergi olarak o ödenecek. Yani yüzde 25’lik dilime giren bir aracın ek vergisi eğer 5 bin dolara tekabül ediyorsa, yüksek olanı yani 6 bin dolarlık ödemeyi gerçekleştirmesi gerekiyor.
Honda, Lexus, Toyota, Subaru ve Nissan etkilendi
Yapılan bu yeni düzenleme aslında en çok Japon üreticileri etkiledi. Türkiye ile STA anlaşması bulunmayan Japonya’nın Türkiye’ye ithal ettiği modeller dikkat çekti. Bunların başında Honda ve Lexus geldi. İki markanın bütün modelleri bu kapsama girdi. Jazz, HR-V, Civic, Type-R ve CR-V yeni ek mali yükümlülükle karşı karşıya kaldı. Bir diğer Japon üretici Toyota da Corolla Cross, Rav4, Land Cruiser Prado yeni yükümlülük altına girdi. Nissan da sadece X-Trail ile bundan etkilenen markalardan. Subaru da aynı durumda.
Asıl cari açık sorunu markalar nefes aldı
Alınan bu kararla birlikte Çinli üreticiler biraz daha nefes alacak. Ocak ayında Çin menşeili otomobil markalarına uygulanan ve ithal edilen ilave gümrük vergisi yüzde 40 seviyesinde yüzde 50’ye çıkarılmıştı. Şimdi yeni karar buradaki yükün biraz azaldığını ortaya koydu. Yani ek vergi STA dışı ülkelerde standarda oturdu. Bundan olumlu etkilenen markaların başında Chery, Jaecoo, MG ve DFSK oldu. BYD yatırım anlaşması var bu yüzden kapsam dışı kaldı.
Öte yandan ABD’den ek gümrük vergisinin de kaldırılmasıyla yeni oranlar için ortam oluşturdu. Ford’un Explorer, F150 ve Mustang gibi modellerinde önceki orana göre avantaj oluştu. Volvo S90 ve BMW’nin de bazı modelleri bu kapsama girdi.
Yerli üretimin payını korumak
Ticaret Bakanlığı’ndan konuya ilişkin yapılan açıklamada, yoğun ithalat baskısına ve haksız rekabete karşı savunulması, cari açığın azaltılması ve nitelikli istihdamın korunması amacıyla çalışmaların aralıksız sürdürüldüğü bildirildi. Bu kapsamda, artan ithalat baskısı karşısında, yerli üretimin pazardaki payını ve sektörün istihdamını korumak üzere, sektör ve tüketici faydası birlikte dikkate alınmak kaydıyla binek otomobili ithalatında uygulanan mali yükümlülüklerde, konuyla ilgili tüm kurumlarla istişareler ve koordinasyon yapıldıktan sonra yeni bir düzenlemeye gidildi.
60 gün süreleri var
Ticaret Bakanlığı konuyla ilgili, düzenlemeye konu araçların ithalatında başlamış işlemler için bir geçiş süreci de sağlandığı ve Karar hükümlerinin yayımı tarihini takip eden 60’ıncı gün yürürlüğe gireceği bildirilerek, şunlar kaydedildi: “Ticaret Bakanlığımız, ilgili kurumlarla istişare içinde, üretici ve tüketici faydasını ve otomotiv piyasasındaki küresel eğilimleri de dikkate alarak, gelişmiş ülke ekonomileri ve sanayileşmiş tüm ülkeler için stratejik konumda bulunan otomotiv sektörüne dair yeni politikalar üretmeye, yerli üretimin, istihdamın ve ihracatın geliştirilmesi için gerekli adımları kararlılıkla atmaya devam edecektir.”
“Bu karar ticareti ve rekabet gücünü etkileyecek
Türkiye’de otomotiv sektörünün çatı kuruluşlarından biri olan Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) de konuya ilişkin bir açıklama paylaştı. ODMD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, “Önceki gün alınan yeni karar öncelikle hazırlık yapmaya imkan tanımadan ani olarak hayata geçirilen ve sektörü önemli ölçüde etkileyen bu gibi düzenlemeler sektörümüzde öngörülebilirliği zorlaştırmaktadır. Otomotiv sektörü yapısı gereği uzun vadeli öngörü, hazırlık ve sipariş zamanlamalarına ihtiyaç duyan bir sektördür. Yeni yönetmeliğin yürürlüğe girmesi için 60 günlük süre verildi ancak bu süre de, siparişlerin revize edilmesi ve yeniden planlanması adına yeterli olamayabilir. Farklı aşamalarda vergi sistemi üzerinden sürekli yeni bir kural konması öngörülebilirliği azaltırken global otomotiv sektörünün parçası olan markaların ticaretini, rekabet gücünü etkiliyor. Markaların orta ve uzun vadeli planlama yapması ise zorlaşmaktadır. Söz konusu düzenlemenin nihai amacını netleştirmek üzere uzman görüşlerine başvuruyoruz. Görünen o ki düzenleme ile Çin ve Amerika gibi Serbest Ticaret Anlaşması olmayan ülkelere kolaylıklar sağlanmış, ancak daha önce gümrükte vergi oranı yüzde 10 olan ve Serbest Ticaret Anlaşması olmayan ülkelere de ek mali yükümlülük ile artışlar getirilmiş. Amaç yerli üretimi desteklemek olarak görünse de, düzenlemenin pazara olan etkisini önümüzdeki aylar gösterecek. Daha önce de önerdiğimiz ve sunduğumuz gibi otomobile ulaşmayı kolaylaştıran, vergi yükünü azaltan çağdaş, yepyeni bir vergi sisteminin oluşturulmasını öneriyoruz. Devletin toplam gelirlerinin azalmadığı, araçlar üzerindeki vergi yükünün daha adil dağıtıldığı ve modern araç kullanımını teşvik eden bir vergi sistemini savunuyoruz” dedi.
