Türkiye’deki demode vergi sistemi, yeni bir otomobil sahibi olmayı oldukça güç hale getiriyor. Artan kur ve vergi baskısıyla birlikte artık bayilerin de karlılığı düşerken, sıfır araç satmaya da çok iştahlı olunmuyor. Doğan Trend Otomotiv Kağan Dağtekin “Mevcut üretimlerden Türkiye olarak yeterince faydalanamıyoruz. Bunun başlıca sebeplerinden birisi kur baskısıyla düşen kar marjları. Avrupa Türkiye’ye kıyasla daha karlı olduğu için buraya yeterince araç verilmiyor” dedi.
ALİ YILDIRIM-KIRKLARELİ
Türkiye’de artık sadece otomobil almak değil satmak da sorun. Bir tarafta tedarik sorunları diğer tarafta ise kur ve vergi farkı tüketicilerin elini kolunu bağlamış durumda. Bu durumdan ne distribütörler ne de bayiler memnun. Karlılığın düştüğü ortamda artık sıfır araç satmanın çok anlamlı olmadığını anlatan bayi birlikleri bile kısa süre önce ikinci el araç satışlarına ağırlık verdiklerini paylaşmıştı. Kur ve vergi skalası böyle devam ettiği sürece zaten yeni bir otomobile sahip olmak işi sadece zenginlere yönelik olacak. Yeni Suzuki S-Cross lansmanında sorularımızı cevaplayan Doğan Trend Otomotiv CEO’su Kağan Dağtekin de kârlılığın her geçen gün düştüğünü söyledi.
DEVLET YÜZDE 80 KAZANIYOR
Dağtekin “Pandemi ve çip krizi sebebiyle dünyadaki otomotiv üretimi 15 milyon adet düşerek 90 milyondan 75 milyona geriledi. Ama mevcut üretimlerden Türkiye olarak yeterince faydalanamıyoruz. Bunun başlıca sebeplerinden birisi kur baskısıyla düşen kar marjları. Avrupa Türkiye’ye kıyasla daha karlı olduğu için buraya yeterince araç verilmiyor. Suzuki’nin Avrupa’daki pazar payıyla Türkiye’yi kıyaslayınca Avrupa’da yüzde 1,5’lar seviyesinde, biz yüzde 0,6’lardayız” dedi. Bir araçtan kötü zamanlarda yüzde 1,5 iyi zamanlarda ise yüzde 2,5 kazanıldığını paylaşan Dağtekin şöyle devam etti: “Çok Premium bir markaysan yüzde 3-4 kazanırsın en fazla. Aracı üreten yüzde 5-6 arasında satan yüzde 2,5 devlet ise yüzde 80 kazanıyor. Bu çok adil değil. Daha medeni bir ekonomik dengeye oturursa Türkiye, o zaman her şey değişir. Dolayısıyla tüm otomotivciler, yüksek hacim ama düşük kar marjlarıyla çalışıyor. Türkiye’de daha da baskı altında.”
İLK ARACI OLANLARIN ORANI DÜŞTÜ
Doğan Trend Otomobil Markaları Genel Müdür Yardımcısı Tibet Soysal ise artık otomobili yatırım aracı olarak görenlerin sayısının arttığını anlattı. Soysal “Bizim gözlemimiz o yönde. İlk aracı olarak alanların sayısı, ikinci, üçüncü aracı olarak alanların sayısına göre oran olarak azaldı. İkinci aracı olarak alan arttı. Bundan 5-6 sene önce şunu konuşuyorduk ‘Araç fiyatları 100 bin TL’yi geçti, şu aracı nasıl satacağız’ diyorduk. Şimdi 800 binliler üzeri konumlandırdığımız araç segmentine baktığımızda aslında 4×4, otomatik vitesli, çok uygun kalır, 800 bin TL’den bahsediyoruz. Gerçekten enflasyonist sistemde oraya geldik, insanların da algıları bu yönde. Doğal, uygun karşıladılar” yorumunu yaptı.
‘ARAÇ PARKIMIZ HIZLA YAŞLANIYOR’
Türkiye’nin 80 milyondan fazla nüfusa sahip olduğunu hatırlatan Kağan Dağtekin “Avrupa’nın hemen yamacında olan bir ülkeyiz. Bakınca Türkiye’nin potansiyeli zaten çok yüksek. Ayrıca Avrupa ile kıyasladığımızda araç parkımız yaşlanıyor. Son üç yıldır özellikle yaşlanma arttı. Çünkü 2018-2019’u hatırlarsınız; orada bir iki sene ritmik talepte daralma oldu. Ve orada biz; bir senelik satışı kaybettik. Şimdi içinde bulunduğumuz yıllara baktığımızda; 2020’de zaten kovid çıktı, ne olduğumuzu anlayamadık. 2021’de o ertelenmiş ya da gecikmiş talep, yatırım amaçlı alanlar, şu an her şey birbirine karışmış durumda” dedi.
BAYİDE SIFIR YOK AMA GALERİLERDE VAR
Online satış konusunun Türkiye’de oturmadığını ifade eden Kağan Dağtekin “En çok online satıyorum diyen markada bile hepimiz biliyoruz ki gerçekten online gitmiyor. Nihai kullanıcı için galericileri, bu işin ticaretini yapanları bir kenara bırakırsak; arabayı kullanmak için alanların süreci onlineda da başlasa, hep bayide bitiyor. Aracı görmek istiyorlar. Aslında kaparo toplama mekanizmasına dönüştü ve biz kısa vadede bayilerden ziyade fırsatçı diyebileceğimiz kişilerin, araçları kapatıp alma eğilimini görünce, iletişimini yapmayı bıraktık. Teknik olarak açık ve iyi ki öyle yapmışız. Çünkü bazı markalarda online bayilerde araç yok ama galerilerde, internet sitelerinde sıfır yüzlerce araba var. Biz o başlangıç aşamasında daha iş bu kadar ayyuka çıkmadan, onu görüp, gazdan ayağımızı çektik” diye konuştu.
