ÖTV sistemi değişti fiyatlar baştan aşağı yenilendi

Düşen yerlilik oranı ve artan cari açıkla birlikte, Hazine ve Maliye Bakanlığı harekete geçti. Türkiye’de üretilen modellerin bazı modellerin fiyatları ÖTV kaynaklı düştü. Bazı ithal modellerde fiyatlar arttı. Elektrikli otomobillerin ÖTV’si yüzde 25’e oldu, plug-in hibrit araçlar fiyatları en az yüzde 11 yükseldi.

ALİ YILDIRIM

Cari açığın da yükselmesi, otomobilde özel tüketim vergisi (ÖTV) sistemini sil baştan değiştirdi. Değişimden önce pazarda sunulan tüm modellerin ÖTV başlangıç seviyesi yüzde 80 seviyesindeydi. Şimdi buna resmi olarak yeni oranlar eklendi. Yeni başlangıç yüzde 70 oldu. 1.6 litrelik başlangıç hacmi 1.4 litreye indirildi. 1.6 litrelik motorların ÖTV başlangıç seviyesi de yüzde 75 olarak gerçekleşti. Hibrit otomobillerde oran yüzde 45’ten yüzde 70’e yükseldi. Asıl dikkat çeken detay ise yüzde 100 elektrikli otomobillerde ve şarj edilebilir içten yanmalı yani plug-in hibrit otomobillerde gerçekleşti. Elektrikli araçlarda yüzde 10 olan ÖTV başlangıcı yüzde 25’e, plug-in hibrit araçlarda yüzde 30 olan seviye de yüzde 45’e çıktı. Alınan bu kararla birlikte ithal otomobillerle yerli otomobiller arasındaki fiyat makası biraz daha açıldı.

Pick-up araç fiyatlarında artış

Baz model olarak kabul edilen yerli üretim araçların matrah ve ÖTV oranıyla birlikte fiyatlar deyim yerindeyse bir tık aşağı düştü. Bazı ithal modellerde de fiyatlar yukarı yönlü güncellendi. Pick-up araçlarda da ÖTV yüzde 4 seviyesinden yüzde 50’ye çıktı. Yerlilerin ÖTV oranı bu şartlarda 5-10 puan seviyesinde düşecek. İthal araçlarda ise marka modele göre 10-20 puanlık artış olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı, yapılan bu düzenlemenin amacını cari açığı azaltmak ve yerli üretimi korumak olduğunu açıkladı.

Yeni ÖTV baremleri devreye girdi

ÖTV sisteminde daha önce yüzde 100’lük bir dilim bulunmuyordu. Bu son değişimle birlikte, bazı modeller yüzde 80’lik ÖTV diliminden yüzde 100’lük ÖTV dilimine çıkmış oldu. Özellikle lüks sınıfın etkilendiği bu düzende fark 20 puan seviyesine kadar çıktı. Uzun bir süredir yerli araçlarla ithal araçlar arasında fiyat makasının gittikçe kapandığı görülüyordu. Türkiye’de üretilen bir modelle Avrupa’da üretilen lüks bir modelin vergi dilimi aynı seviyede (yüzde 80) sıkışmış kalmıştı. Türkiye’de üretilen bazı modellerin ÖTV oranı yüzde 70’e kadar düşerken, lükste bu seviye yüzde 100 oldu.

1.1 milyonluk yerli 944 bin liraya düştü

Yapılan değişiklik öncesinde aynı her ne kadar fiyat farkı yüksek olsa da yerli ve lüks markalarda ÖTV dilimi kesişiyordu. 1.1 milyon liraya satılan yerli üretim model de yüzde 80 ile satılırken, 4.8 milyonluk lüksün de ÖTV oranı aynıydı. Şimdi bu değişimle birlikte fiyat farkı açıldı. Yerli modelin ÖTV’si yüzde 70’e düştü. 1.1 milyonluk etiket yaklaşık 944 bin lira seviyesine geriledi. 4.8 milyona satılan lüks modelin fiyatı ise yüzde 100 ÖTV ile 5.3 milyon liraya çıktı. Türkiye’de üretimi gerçekleşen Hyundai i10’da ÖTV değişimiyle 64 ila 73 bin lira arasında fiyat düşüşü oldu. İ20’de de 45 bin ila 77 bin lira arasında aşağı yönlü bir fark var. Hyundai Bayon’un fiyatı da donanımına göre 42 bin lira ile 77 bin liraya kadar düşüş yaşadı.

Elektrikli otomobilde en az 150 bin lira zam

Elektrikli otomobillerde de ÖTV artışı gerçekleşti. Uzun bir süredir elektrikli araçlara uygulanan yüzde 10’luk ÖTV dilimi artık yüzde 25’e çıktı. Böylece ucuz elektrikli sevdasının en ucuzunda hemen hemen 150 bin lira seviyesinde artış oldu. Yüzde 40 diliminde yer alan modellerin ÖTV’si de bundan böyle yüzde 55 olarak uygulanacak. Hiç kuşkusuz bu düzenlemeden en başta TOGG etkilenecek. Aynı zamanda Türkiye pazarına özel olarak sunulan birçok markanın elektrikli modeli de yeni dönemde yüzde 25’lik vergi dilimi üzerinden hesaplaması yapılacak. Türkiye’de satılan en ucuz elektrikli otomobilin fiyatı hemen hemen 95 bin lira arttı. Yani 1 milyon 150 bin lira olan modelin fiyatı 1 milyon 240 bin liranın üzerine çıktı. Hyundai’nın kısa bir süre önce satışa sunduğu Inster modeli de bu artıştan nasiplendi. Otomobilin fiyatı 1 milyon 345 bin lira iken 1 milyon 527 bin liraya ulaştı. 1.9 milyon lira sınırında olan elektrikli araçların fiyatları da 2 milyon lira üzerine çıktı.

En ucuz şarj edilebilir hibrit fiyatı yüzde 11 arttı

Yapılan düzenleme son dönemde trend haline gelmeye başlayan plug-in hibrit otomobilleri de etkiledi. Şarj edilebilir içten yanmalı modellerde ÖTV yüzde 30 seviyesinden yüzde 45’e çıktı. Burada da fiyatlar hafif de olsa değişti. Böylece gelmesi planlanan modeller üzerinde de yeni soru işaretler oluştu. Bu tabloda Türkiye’de en çok satılan plug-in hibrit otomobilin fiyatı 2.1 milyon lira seviyesinden 2.4 milyon lira seviyesine yaklaşmış olacak. Böylece BYD Seal U DM-i fiyatı bu hesaplamada ortalama yüzde 11 seviyesinde artmış olacak. Böylece halihazırda yüzde 30, yüzde 60 ve yüzde 70 olarak uygulanan oranlar, yüzde 45, yüzde 75 ve yüzde 85 olarak yeniden belirlendi.

“Bu sadece geçici bir çözüm”

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, “Otomotiv sektörüne uygulanan ÖTV’nin hala motor hacmine dayalı bir sistemle belirlendiğini, vergi oranlarının artırıldığını ve yeni kademeler eklendiğini görüyoruz. Bu kapsamda, söz konusu oranları belirleyen matrahlar da artırılarak bir düzenleme yapılmış durumda. Daha önce olduğu gibi güncellemenin de kısa sürede etkisini kaybetmesi muhtemeldir. Bu nedenle, mevcut sistem yalnızca geçici bir çözüm sunmaktadır. Kalıcı ve uzun vadeli bir vergi sistemine geçilmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz” dedi.