Sıfır araç fiyatları her geçen gün artıyor. İlk 8 ayda 950’ye yakın model üzerinden yapılan hesaplamada ortalama fiyatların yüzde 18 arttığı görülüyor. Euro bazında artış ise yüzde 4 olarak gerçekleşti. Ayrıca sıfır araç fiyatlarının da euro bazında gerilediği görülürken, TL bazında sürekli artış kaydetti.
ALİ YILDIRIM
Sıfır araç fiyatları artışı sürüyor. Otomotiv sektörü iç pazarda geçen yılın son çeyreğinden aldığı gazla, 2020’ye üst devirde giriş yaptı. Her ne kadar 1 milyon adetlik pazar havasına ulaşılamasa da satışlar bir önceki yıla göre oldukça iyi. Pandemi döneminde bile neredeyse iç pazarda vites küçültmeyen sektör, kredi oranları aşağı indikçe iyice gaza bastı. İthalatın artış hızını kesmek için kamu bankaları tarafından yerli modellere yapılan kredi kampanyaları, daha fazla sıcak para enjekte edilemeyince iptal edildi. Yapılan açıklamada iptalin sebebi olarak artan fiyatlar işaret edildi. 2’nci el araç fiyatlandırma ve otomotiv data şirketi Cardata 900’ün üzerinde sıfır araç fiyatları üzerinden yaptığı analize göre, asıl artışın yerli değil ithal markalardan kaynaklandığını ortaya çıkardı. Artan kur, maliyet ve vergi dilimi baskısına daha fazla dayanamayan markalar fiyat artışları gerçekleştirirken, ilk 8 ayda etiketler neredeyse yüzde 70 zam görmüş. Ocak-Ağustos döneminde ise kur farkı (Euro) yüzde 30 olarak gerçekleşti. 900’den fazla model versiyon üzerinden yapılan analiz sonucunda, fiyatların euro bazında ağırlıklı olarak düştüğü TL bazında ise arttığı kaydedildi.
8 AYLIK FARK YÜZDE 30
Cardata verilerine göre, Fiat Egea HB sport modelinin 120 beygirlik dizel otomatik versiyonu Ocak 2020’de yaklaşık 180 bin liradan satılırken, Ağustos ayındaki fiyat etiketi 231 bin lira olmuş. 8 aylık fark ise yüzde 29 olarak gerçekleşmiş. Aracın fiyatı euro bazında ise neredeyse aynı kalmış. En yüksek fiyat artışı bu modelde olmuş. Markanın ithal ettiği modellerde ise fiyat farkları yüzde 34’leri buldu.
FİYAT FARKI KUR FARKININ ALTINDA
Honda’nın Türkiye’de ürettiği Civic Sedan da kur farkı kadar olmasa da artış yapılanlardan. Civic Sedan’ın 1.5 litrelik VTEC otomatik versiyonu executive plus versiyonunun fiyatı 8 ayda yüzde 27 artmış. Ocak ayında 193 bin lira olan fiyat etiketi ağustosta 246 bin liraya çıkmış. Aracın Euro bazında ise fiyatı yüzde 1,1 düşmüş. Markanın ithal tarafında ise HR-V 1.5 i-VTEC executive otomatik versiyonu yüzde 25 zam görmüş. Fiyat euro bazında ise düşüş kaydetmiş.
İ20’NİN FİYATI YÜZDE 21, KONA YÜZDE 25 ARTTI
Hyundai ise yerli tarafında en fazla fiyat artışını i20 tarafında yaşamış. Fakat bu fark kura göre oldukça geride. i20 Active 1.4 MPI elite smart otomatik versiyonunun fiyatı 8 ayda yüzde 21 artış kaydetmiş. Aracın fiyatı kur bazında yüzde 6,2 gerilemiş. Markanın ithal olarak Türkiye’de satışa sunduğu dizel otomatik Kona ise 8 ayda yüzde 25’lik artış kaydetmiş.
YERLİ ÜRETİM ALTTA KALDI
Renault markasının fiyat etiketleri de kur artışının altında sayılanlardan, aynı kaderi Toyota da paylaşmış. İki markada da 8 aylık fiyat değişimleri yerli üretimlerde yüzde 34’ü aşmamış.
EN FAZLA YÜKSELİŞ PEUGEOT 2008’DE
Artan kur maliyetleri fiyatları üst seviyelere taşıyınca öte yandan da vergi dilimleri deyim yerindeyse katmerli etiketleri tüketiciyle buluşturdu. Yılbaşında yeni yüzüyle pazara sunulan 2008, segment liderliğini yakaladı ve tüketicilerden de büyük ilgi gördü. Vergi diliminin altında kalmaya çalışan model buna daha fazla karşı koymadı ve 8 ayda çarpan etkisiyle fiyat artışında lider oldu. Cardata verilerine göre, 2008’in giriş versiyonu olan 1.2 litrelik (130 hp) manuel active seçeneğinin fiyatı yüzde 69 artarak 148 bin 500 liradan 250 bin liraya ulaştı. 1.5 litrelik GT Line versiyonu hariç modelin fiyat artışların tamamı yüzde 40’ın üzerinde kaldı. Modelin kur bazında fiyatı ise donanımına göre yüzde 11 ila yüzde 30 arasında değişim gösterdi.
YÜZDE 30’UN ÜZERİNDE YAŞANAN YÜKSELİŞLER
Peugeot 508’in prime donanımlarının etiketi de 8 ayda yüzde 40’ı geçti. Seat Ateca FR ve xcellence, Citroen Berlingo kombi 1.5 BlueHDI feel stil ve feel donanımları, C5 AirCross 1.5 BlueHDI feel ve feel adventure otomatik seçeneklerinin fiyatı da yüzde 40’ın üzerinde artanlardan oldu.
İTHALLER KURDAN DAHA FAZLA ETKİLENDİ
Fiyat değişimlerine baktığımızda yerli üretim modellerden çok ithallerin daha fazla yükseldiği Cardata verileriyle ortada. Yılın ilk 8 ayında (Ocak-Ağustos) yerli üretim yapan markaların fiyat artışları yüzde 30’u aşmadı. Hâlbuki sene başında 6.58 olan euro\TL, Ağustos 2020’de 8.50 oldu. Hatta rekor üzerine rekor kırdı. Yani 8 aylık kur farkı da yüzde 30 oldu. Fakat bazı ithal modellerin fiyat değişimleri hem kur hem de vergi dilimi kaynaklı yüzde 30’un üzerinde gerçekleşti.